هدف از نوشتن چیست؟

هدف از نوشتن چیست؟ نوشتن برای بهتر فکر کردن
شاید نوشتن در ابتدا موضوع پیچیدهای به نظر برسد. اما در تعریف آن باید بگوییم هر محتوایی که تولید میشود فرا از اینکه چه هدف و منظوری پشت آن نهفته، نوعی نوشتن محسوب میشود. در اصل میتوان نوشتن را نوعی بیان افکار به حساب آورد. و فردی که می نویسد، تصمیم گرفته افکار خود را به نوعی آشکار سازد.
به قول ↵جرج برنارد شاو نویسنده و نمایشنامه نویس چیره دست ایرلندی که میگوید:
«عدهٔ بسیار کمی از مردم، در طول سال، بیش از دو یا سه بار، فکر میکنند. من با یک یا دو بار فکر کردن در هفته به شهرتی جهانی دست یافتهام.»
مطالبی در این مقاله راجب آنها صحبت میکنیم:
- اهمیت نوشتن در بهتر فکر کردن
- اهمیت نوشتن در چیست؟
- نوشتن برای بهتر فکر کردن
- نوشتن بدون انتشار مطلب
- تاثیر مرور مطالب در نوشتن
- شناخت تفاوت افکار قدیمی و جدید
- بهتر شدن سبک نوشتن
- رهایی از نشخوارهای ذهنی با نوشتن
- نوشتن با انتشار مطلب
- نکات مهم در نوشتن با انتشار مطلب
- رعایت نکات نگارشی و دستور زبان
- توجه به ساختار و طراحی متن
- برقراری ارتباط با مخاطب
- اهمیت نوشتن در شفافیت ذهن
- نوشتن برای دیده شدن
- نوشتن برای اندیشیدن
- نوشتن همراه با هدایت قلم
- حرف آخر
← اهمیت نوشتن در بهتر فکر کردن
از نوشتن برای بیان افکار، و یا تفکر در مورد موضوعات مختلف استفاده میکنیم. لذا تفکر و نوشتن لازم و ملزوم یکدیگرند و هر دو از یک مسیر میگذرند و تاثیرشان در زندگی فردی و اجتماعی افراد بسیار بالاست.
تا زمانی که افکار و برنامههای شما در ذهن قرار دارند به نوعی تبدیل به واگویههای درونی میشوند. اما به محض نوشتن و جاری شدنِ افکار برروی کاغذ، شما به ناچار با آنها مواجه میشوید و از زاوایای مختلف میتوانید افکارتان را مورد نقد و بررسی قرار دهید.
← اهمیت نوشتن در چیست؟
اهمیت نوشتن در همین رویارویی با افکار است که شما قادر به شناسایی چالشهای درونی و ذهنیتان میشوید. ضمن اینکه به گسترش دامنه فکریتان هم کمک میکند.
← نوشتن برای بهتر فکر کردن
به دو شیوه میتوانید از نوشتن برای بهتر فکر کردن استفاده کنید و درباره آرزوها و احساسات درونی، اتفاقات روزانه و یا موضوعات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی که برایتان مهم است بنویسید. تا بدین وسیله به جمع افراد معدودی بپیوندید، که حداقل هفتهای یک بار فکر میکنند (اشاره به نقل قول جورج برنارد شاو که در بالا آمده).
- نوشتن بدون انتشار مطلب
- نوشتن با انتشار مطلب
← نوشتن بدون انتشار مطلب
همه ما از کودکی این سبک نوشتن را تجربه کرده ایم. ↵خاطره نویسی یکی از آنهاست. در نوشتن بدون انتشار هیچ محدودیتی وجود ندارد. دیگر برایتان مهم نیست که دیگران چه فکر میکنند و بایدها و نبایدهای اجتماعی هم وجود ندارد.
نوعی نوشتن خصوصی محسوب میشود که هیچ قاعده و قانونی ندارد. شما برای دل خودتان مینویسید. به قولی «هرچه می خواهد دل تنگت بگو» به همین دلیل این روش را ↵آزادنویسی نیز مینامند.
نکته: پیشنهاد میکنیم برای درک درست بودن نوشتههایتان، آنها را با صدای بلند برای خودتان بخوانید. گرههای نگارشی شما بهتر مشخص می گردد.
← رشد و توسعه فردی در نوشتن بدون انتشار
قطعا همه ما حرفهایی داریم که شاید نتوانیم با کسی در میان بگذاریم. نوشتن بدون انتشار یکی از راههای رهایی از درگیرهای ذهنی است. این نوع نوشتن تاثیرات روانی زیادی برروی افکار و آرامش درونی شما می گذارد. و حتی آن را بعنوان یکی از شیوه های روانشناسی به نام ↵نوشتار درمانی در نظر میگیرند.
نیاز نیست در این روش نوشتههای خود را نگه دارید چون هدف اصلی فقط نوشتن است. حتی میتوانید آنها را دور بریزید. اما اگر درصدد این هستید که از نوشتن تاثیرات پایدار دریافت کنید توصیه میکنیم نوشتههای خود را در جایی بایگانی کرده، و پس از مدتی بازگردید و آنها را مطالعه کنید.
← تاثیر مرور مطالب در نوشتن
از فواید مطالعه نوشتههای قبلی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• شناخت تفاوت افکار قدیمی و جدید
پس از مدتی نوشتن، از تفاوت افکارتان قطعا حیرت میکنید. و گاها تفکرات گذشته خود را احمقانه و ساده لوحانه میبینید. حتی در برخی از مواقع افراد متوجه میشوند که در گذشته بهتر فکر میکردند.
آگاه شدن از نحوه تفکر در گذشته، آنقدر در رشد و شکوفایی افراد تاثیر دارد که متفکران آ نرا بخشی از روند رشد و توسعه فردی میدانند.
مرور نوشتههای قبلی شاید در ابتداء کار سختی به نظر برسد اما میتواند به شما یادآوری کند که آیا اکنون در مسیر رشد هستید یا رشد شما متوقف شده است.
• بهتر شدن سبک نوشتن
وقتی دفترهای خاطرات نوجوانی خود را مرور میکنید (مقاله پیشنهادی: در دفتر خاطرات چه بنویسیم)، متوجه میشوید که چقدر سَبکِ نوشتن شما ساده و عامیانه بوده و شاید تا حدودی آن نثر برای شما طنز به نظر برسد. اما به مرور که نوشتن را ادامه دهید دایره لغات شما گسترده تر میشود و اصول نوشتار شما رو به بهبود میگذارد. و حتی میتوانید سبک نوشتاری خودتان را داشته باشید.
• رهایی از نشخوارهای ذهنی با نوشتن
اکنون دست به قلم شوید و یک صفحه دربارۀ مزایا و معایب یکی از تصمیمهای مهم خود بنویسید براحتی متوجه میشوید که تفاوت نشخوار ذهنی و تفکر مکتوب در چیست.
خواندن نوشتههای قبلی باعث میشود واگویه های ذهنی خود را بشناسید و آنها را تبدیل به موضوعاتی قابل تامل نمایید.
به همین دلیل آزاد نویسی و برونریزی ذهنی از گامهای مؤثر در تفکر مکتوب به شمار می روند.
← نوشتن با انتشار مطلب
وقتی مسئله انتشار در نوشتن مطرح میشود موضوع کاملاً فرق میکند. شما قصد دارید موضوعی را با دیگران در میان بگذارید. پس نیاز است استانداردهایی را در این مورد رعایت کنید. تا بتوانید به خوبی افکار و اهداف خود را بیان کنید.
← نکات مهم در نوشتن با انتشار مطلب
برای نوشتن به مخاطبی غیر از خودمان رعایت نکات زیر در نوشتن مفید خواهد بود:
• رعایت نکات نگارشی و دستور زبان
در نوشتن بدون انتشار، توجه به درستی ساختار، چارچوب، املا و انشا چندان ضروری نیست ، اما در این مرحله توجه به این نکات و به کار بردنشان اهمیت زیادی دارد. فرضا می توانید برای روشن شدن موضوع از آرایه های ادبی همچون تشبیه و استعاره بهره بگیرید.
• توجه به ساختار و طراحی متن
رعایت نظم و چارچوبهای محتوا نویسی برای هدایت خواننده در هنگام نوشتن با انتشار، اهمیت زیادی دارد. نیاز است که متن را با استفاده ازعنوانها و تیترها، پاراگراف بندی کنید.
فرضا میتوانید برای نوشتن از فهرست کردن یک به یک موضوعات، طرح کامل جزئیات، استفاده از مثالهای ملموس روزانه استفاده کنید.
• ایجاد مسئولیت در نوشتن
نوشتن با انتشار، مسئولیت سنگینی برعهده نویسنده می گذارد. در اینجا توجه به درستی و به جا بودن محتوا و رعایت اصول قانونی و اجتماعی مطرح می شود. ضمن اینکه منابع مورد استناد نیز اهمیت زیادی دارند. اگر قصد انتشار نوشته هایتان را دارید باید به این نکات توجه کنید.
• برقراری ارتباط با مخاطب
نوشتن با انتشار یعنی ارتباط برقرار کردن با دیگران. برای این تعامل لازم است مخاطب را بشناسید و با دقت بیشتری موضوعات ارزشمند و مورد علاقه شان را تولید کنید.
شاید بتوان گفت تاثیر حقیقی نوشتن بر افزایش تفکر، زمانی آغاز میشود که به نوشتن با انتشار مبادرت می کنید.
↵محمد قائد میگوید:
« اگر کامپیوتر نبود مجبور بودم اختراعش کنم. با دست واقعاً نمیشود این کارها را کرد، با دست جابهجا کردن پاراگرافها و کلمات در کتاب یا حتی متنی چند هزار کلمهای عملاً ناممکن است. به این میماند که بخواهی از تهران با دوچرخه به کرج بروی ناهار بخوری و برگردی. پیش از ورود کامپیوتر با قلمهای نوکمدادی مینوشتم و پاک میکردم و حرکت از نو…گاهی از متن پرینت میگیرم و دوباره پاراگرافها را جابهجا میکنم و دوباره پرینت میگیرم تا ببینم بهتر شده یا نه. کاری است پر زحمت و گیجکننده. در تحمل هر کسی نیست».
← اهمیت نوشتن در شفافیت ذهن
آیا هر نوع نوشتن میتواند ذهن ما را شفاف کند. بهتر است از دو دیدگاه به تاثیر نوشتن نگاه کنیم:
- نوشتن برای دیده شدن
- نوشتن برای اندیشیدن
← نوشتن برای دیده شدن
بسیاری از افراد مینویسند تا فقط دیده شوند و بتوانند اسم و رسمی دست و پا کنند. البته این تصمیم بدی نیست همه نویسندهها دوست دارند که مطالبشان خوانده شود اما زمانی این موضوع میتواند مفید باشد که فرد از هول حلیم توی دیگ نیفتد.
برخی که هوس نویسنده شدن میکنند به ورطۀ لفاظی میافتند. آنچنان درگیر احساسات و زیاده روی در به کار بردن قیدها و صفتهای شاعرانه و دلی میشوند که دیگر نوشته آنها با دلنوشته فرقی ندارد. این قِسم نوشتن قطعا تاثیر چندانی در شفافیت ذهنی شما نخواهد داشت.
← نوشتن برای اندیشیدن
نوشتن را باید بعنوان ابزاری برای بهتر اندیشدن نگاه کرد. و از مرز دلی حرف زدن فراتر رفت.
اگر در مورد موضوع مشخصی قصد دارید بنویسید برای آنکه در ورطه احساسات غرق نشوید و بتوانید افکار را در مسیر اهداف خود قرار دهید، بهتر است هوشمندانه قلم خود را با روش زیر هدایت کنید.
← نوشتن همراه با هدایت قلم
ابتداء مسئله و موضوع را درست و واضح طرح کنید. مشخص کنید که منظور و هدف شما از این موضوع چیست. این بخش در روشن شدن مسیر فکری شما تاثیر بالایی دارد.
پس از آنکه به درستی درک کردید که باید درباره چه چیزی و چگونه بنویسید، اجازه دهید ذهن و قلم با یکدیگر همراه شوند و فقط بنویسید.چون دیگر هر دو می دانند که چه می خواهند؛ پس فقط کافی است، فرصت نوشتن را به آنها بدهید.
یک مخاطب فرضی انتخاب کنید. و برای او بنویسید. کل ماجرا را برای او بشکافید. آنقدر واضح که هیچ جای سوالی باقی نماند.
به گفته ↵فرید زکریا در کتاب «در دفاع از یک آموزش لیبرال»:
«برای من فضیلت محوری یک آموزش لیبرال، این است که به شما یاد میدهد چگونه بنویسید، و نوشتن شما را وادار به فکر کردن میکند. جدا از هر آنچه در زندگی انجام میدهید، توانایی نوشتن واضح، تمیز و منطقی به سرعت به عنوان یک مهارت ارزشمند برایتان آشکار خواهد شد… مهم نیست که چه کسی هستید، سیاستمدار، کاسب، مورخ یا رماننویس. نوشتن شما را وادار به گزینش میکند و وضوح و نظم را برای ایدههای شما به ارمغان میآورد».
در نوشتن با انتشار خود را در معرض نقد و بررسی قرار میدهید پس باید راههای پذیرش و اصلاح را در خودتان تقویت کنید. برای آنکه بتوانید از نوشتن برای بهتر فکر کردن استفاده کنید. نیاز به صبر و حوصله و خط زدنهای مکرر دارید.
در پایان امیدواریم نوشتن و نویسندگی به هر شیوه ای جزو عادات روزانه شما قرار بگیرد.